Door: Robin Jansen /
Dankzij de voortdenderende digitalisering worden KNX-systemen steeds populairder. Dat biedt kansen voor installateurs. Zelfs voor degenen die geen of maar weinig kaas hebben gegeten van domotica. Dat komt omdat domotica-fabrikanten hen het werk steeds makkelijker maken.
Elk slim apparaat was het ei van Columbus
Nog niet zo lang geleden voelde de introductie van elk nieuw slim apparaat als het ei van Columbus. We hadden er geen benul van hoeveel vooruitgang er in de nabije toekomst zou volgen. Dat het handig zou zijn, bijvoorbeeld, als systemen met elkaar konden praten, kwam in het prille begin in de meeste consumenten niet op.
Losgeschakeld was de norm
Zo deed ook niemand moeilijk over het feit dat elk domotica-product zijn eigen schakelaars, knoppen of afstandsbediening meebracht. Dat leek volkomen logisch. Zelfs bij early adopters van een KNX-systeem moest je als installateur van goeden huize komen om er een visualiseringstool bovenop te verkopen; dan werd het allemaal wel érg luxe.
Een visualiseringstool is tegenwoordig een vanzelfsprekendheid
Inmiddels is domotica steeds meer gemeengoed, omwille van veiligheid, energiebesparing en natuurlijk comfort. En ook IoT-apparaten schieten als paddenstoelen uit de grond. De lat voor gemak komt daardoor telkens een stukje hoger te liggen. Dat verschillende systemen met elkaar kunnen praten, is tegenwoordig geen luxe meer, maar een verwachting. Niet voor niets zijn KNX-systemen zo in zwang. En ook daaraan worden steeds meer eisen gesteld. Wil je als installateur niet versleten worden als boomer? Dan begin je bij je klant niet eens over de keus voor een visualiseringstool, ook al is dat technisch gezien een losstaand component. Die neem je gewoon standaard op in je prijsopgave.
KNX-installaties worden steeds ingewikkelder
De tsunami aan domotica en IoT-apparaten biedt dus een enorm commercieel potentieel voor installateurs. Maar het heeft ook een keerzijde: de veelheid van apparaten maakt het ontwerp en de aanleg ervan ingewikkelder. Om een KNX-systeem te kunnen programmeren, moet je als installateur om kunnen gaan met de ETS-software tool. Het behalen van een certificaat daarvoor kost je vijf dagen training. En wil je de diepte in met een domotica-project? Dan ontkom je niet aan een vijfdaagse advancetraining. Bovendien is het belangrijk om je kennis regelmatig in de praktijk te brengen, wil je de kunst niet verleren.
Multifunctionele visualisatieservers houden het aantal componenten behapbaar
Domotica-fabrikanten staan voor de uitdaging om het groeiend aantal apparaten, en de daarmee toenemende behoefte aan gateways, zo te managen dat integratie in KNX-systemen behapbaar blijft voor installateurs. Een middel dat ze daarvoor op de markt hebben gebracht, zijn multifunctionele visualisatieservers. Voorbeelden daarvan zijn de ComfortTouch van ABB Bush-Jaeger, de HomeServer van Gira en de SmartControl van Jung. Naast een visualisatie zijn meerdere gateways geïntegreerd. Daardoor hoeft er maar één component in de verdeelkast geïnstalleerd te worden. Wel zo makkelijk.
Multifunctionele visualisatieservers worden ook steeds slimmer
Ook die servers maken een flinke ontwikkeling door. Zo heeft Hager afgelopen jaar een nieuwe versie uitgebracht van haar Domovea-server. Dit visualiseringssysteem streamt naar alle gangbare mobiele apparaten. En je kunt er een hele reeks – fabrikantonafhankelijke – IoT-apparaten mee koppelen, zoals Google Assist, Alexa, Philips Hue verlichting, Sonos multiroom audio en Netatmo weerstations.
De nieuwste Domovea-server maakt van elke installateur een domotica-pro
Meer mogelijkheden zouden de installatie toch weer ingewikkelder kunnen maken. Om dat te voorkomen, heeft Hager haar nieuwste Domovea-server uitgerust met een installatieprogramma, Easytool genaamd. Dat herkent in- en uitgangen automatisch. Programmeerskills zijn daardoor geen vereiste meer; na een eendaagse Easytool-cursus kan elke installateur met de Domovea-server een hele KNX-installatie met bijbehorende visualisatie inrichten. KNX-installaties zijn hierdoor niet langer het exclusieve domein van domotica-experts. Al is er wel een kleine ‘maar’: de Easytool herkent alleen het assortiment van Hager.
Consumenten profiteren ook van de doorontwikkeling van visualisatieservers
De doorontwikkeling van visualisatieservers is niet alleen in het voordeel van (beginnende) installateurs. Ook de consument spint er garen bij. Om een extra domotica-apparaat toe te voegen aan het KNX-systeem, is vaak geen extra gateway meer nodig: een multifunctionele server biedt immers plek aan meerdere systemen. In het geval van de nieuwe Domovea zijn dat er zelfs vier. En doordat er zoveel gateways in de server geïntegreerd kunnen worden, is er ook niet snel een grotere verdeelkast nodig als er extra gateways aangesloten moeten worden. Bovendien is de aankoop van een multifunctionele visualisatieserver vaak goedkoper dan losse gateways aanschaffen.
Installateurs blijven het toppunt van gemak
De toenemende vereenvoudiging van KNX-installaties biedt installateurs kansen. Maar wordt het straks niet allemaal zo ‘plug and play’ dat de consument het zelf kan? Die kans lijkt me klein. Het aanleggen van de draadjes blijft iets dat alleen een erkende installateur mag doen. Het geheel tot een werkend systeem krijgen, maakt daar logisch onderdeel van uit. Wel kan ik me voorstellen dat er handige consumenten zullen zijn die eenvoudige nieuwe componenten, een installatie van Sonos bijvoorbeeld, zelfstandig toevoegen. Maar even de installateur bellen om het nieuwe apparaat – op afstand – toe te voegen? Dat is voor het gros van de mensen toch het ultieme gemak.
Over Robin
Robin Jansen is een bloedhond als het aankomt op KNX-systemen. In een oogwenk spoort hij het probleem op achter haperingen die klanten en collega’s tot wanhoop drijven. Technisch inzicht zit in de aard van het beestje. Prototypes en eerste series die uit Hagers kraamkamer rollen, biedt hij een liefdevol thuis in zijn woning, annex testlab. Meestal krijgt hij een gebruiksaanwijzing mee van het ontwikkelteam, maar die is – laat het ze niet horen –aan dovemansoren gericht. Robin onderwerpt het nieuwe grut toch naar eigen inzicht aan allerhande praktische experimenten. Zo leert hij het gedrag van ieder component van haver tot gort kennen. Wie hem bij een gecertificeerde KNX-training als examinator treft, mag zijn borst dus natmaken.