BENG: zo voldoet jouw woning ook na oplevering aan de norm

Door: Werner Roovers/

Gefeliciteerd! Je hebt een 0-op-de-meter-woning. Na het eerste jaar blijkt alleen je energieafrekening niet op nul te staan. En het daaropvolgende jaar is die rekening niet veel beter. Je hebt het een en ander geprobeerd aan te passen in je energieverbruik, maar veel heeft het nog niet geholpen. Dat is eigenlijk helemaal niet zo vreemd. De w- en e-installaties van nieuwbouwwoningen worden steeds ingewikkelder en slimmer. Ben je geen ingenieur, dan is het bijna onmogelijk om uit al die variabelen de juiste conclusies te trekken en acties te ondernemen. Om te zorgen dat jouw moderne installatie presteert zoals het zou moeten, is de noodzaak van één interface dat al die systeemgegevens helder en overzichtelijk aan elkaar knoopt, groter dan ooit.

Het verschil tussen papier en praktijk

De komst van het BENG-certificaat – de landelijke duurzaamheidsnorm waaraan vanaf 2021 alle nieuw te bouwen woningen moeten voldoen – zou op papier jouw woning zo goed als energieneutraal moeten maken. Op dit moment is er een soortgelijke norm: EPC. Deze ‘energieprestatiecoëfficiënt’ staat sinds 2015 op 0,4. Maar, die wordt straks met de BENG verlaagd naar 0,2.

Wanneer je nieuwe woning wordt opgeleverd, verwacht je dus een behoorlijk duurzaam huis. In de meeste gevallen valt die energiezuinigheid in de praktijk vaak wat tegen. De huizen zijn absoluut duurzamer, maar die EPC-norm wordt bijna nooit gehaald. Dat komt deels door de complexiteit van de e- en w-systemen, maar ook door de toename van het aantal ‘slimme’ apparaten in huis die allemaal dat duurzaamheidsdoel moeten dienen. Om precies op de EPC-norm – en straks dus de BENG-norm – uit te komen, heb je daarnaast te maken met veel variabelen. Van dingen waar je geen invloed op hebt als luchtvochtigheid en buitentemperatuur, tot zaken waar je niet eens aan denkt, zoals het gebruik van ramen en deuren of bijvoorbeeld het aansluiten van een grote vriezer op je installatie.

Geen installateur, maar toch die BENG-norm halen

Kortom: ben je geen installateur of ingenieur, dan is het erg lastig om – zeker na oplevering – in de praktijk te voldoen aan die wettelijke norm. Dat wil je natuurlijk wél. Is het niet om zuiniger om te gaan met onze planeet, dan is het wel vanwege je portemonnee. We blijven immers Nederlanders, toch?

Om te voldoen aan de BENG-norm zijn er verschillende dingen die een aannemer al kan doen tijdens de bouw van je woning. Hij kan zorgen voor goede isolatiematerialen, kieren dichten en koudebruggen plaatsen. Geometrie en ligging zijn zaken die hij mee kan nemen in het ontwerp, maar ook het toevoegen van PV-panelen helpt. 10 van die panelen zorgen al voor een behoorlijke stap in de juiste richting. De overheid verlangt ook van je dat je voor 50% aan hernieuwbare energie inzet voor je primaire energieverbruik als warm water, ventilatie, verlichting en je klimaatbeheersing.

Met de komst van BENG in 2021 zal ook de TOjuli-norm van kracht gaan. Dat betekent dat huizen tijdens de hete zomermaanden niet boven een bepaalde binnentemperatuur mogen uitkomen. Woningen zullen daarom warmtepompen met koelmogelijkheden nodig hebben, zomernachtventilatie en automatische zonwering. Allemaal extra apparaten die het lastiger maken om op die 50% hernieuwbare energie uit te komen en dus die BENG-eis. Het is daarom zaak dat de aannemer goed uitrekent of jouw w- en e-installatiesystemen bij oplevering die eis benaderen en op elkaar zijn afgestemd. Maar, dan ben je er nog niet.

Duurzamer wonen? Kies voor slimme systeemintegratie!

Zoals ik al zei, de uiteindelijke afrekening laat in de praktijk vaak iets anders zien dan wat de aannemer je belooft. In het eerste jaar zit er bijvoorbeeld nog veel bouwvocht in je woning, waardoor je meer zult moeten stoken. Dat betekent ook dat je rekening moet houden met een verbruik dat tijdelijk hoger zal zijn dan de BENG voorschrijft. Wil je neutraal uitkomen, dan moet je aan de slag met alle variabelen en uitrekenen waar je welke aanpassingen kunt doen.

In mijn vorige blog schreef ik al dat de e- en w-installatie vaak door afzonderlijke installateurs wordt geïnstalleerd. Met het oog op EPC en BENG pleit ik voor de integratie van je elektrische installatie en je verwarmingsinstallatie. Natuurlijk kun je zelf van al je afzonderlijke systemen bijhouden wat ze verbruiken en hoe dat vertaalt naar je uiteindelijke energieafrekening. Maar, waarom moeilijk doen als er interfaces bestaan die alles helder voor je op een rijtje zetten? Want zeg nou zelf, heb jij zin om met ongeveer 50 variabelen aan de slag te gaan en daar berekeningen op los te laten om te ontdekken of jouw energienota lager kan?

Efficiënt energiemanagement start met een smart home-systeem

In een nieuwbouwhuis met zoveel verschillende apparaten krijg je te maken met een wirwar aan data. Daarom is een smart home-systeem als KNX – dat al die datastromen met elkaar verbindt en het uiteindelijk voor je op een rijtje zet – onmisbaar. Een daaraan verbonden digitaal dashboard op je telefoon of tablet laat vervolgens precies zien waar je aan toe bent. En ook nog eens in begrijpelijke taal. Een duidelijk energiemanagement begint dus met systeemintegratie, zodat je eenvoudig zelf kunt controleren of bijvoorbeeld je PV-panelen werken en ze ook eigenhandig kunt bijstellen.

Niet alleen energiezuinig, ook comfortabel

Een KNX-systeem meet en monitort jouw energieverbruik, waardoor je zelf kunt zien of je installatie naar behoren werkt. Daarnaast brengt een smart home-oplossing niet alleen inzicht met zich mee. Het helpt je ook je huis energiezuinig te houden. Door bijvoorbeeld ’s ochtends automatisch de zonwering naar beneden te laten zakken als hij meet dat het een warme dag wordt. Je kunt zelfs met het inregelen rekening houden met bouwvocht in het eerste jaar, waardoor KNX automatisch jouw verwarming bijstuurt. Bovendien kun je op een intelligente smart home-oplossing al je slimme gadgets zoals Alexa of Google Home aansluiten. Dat maakt je huis niet alleen duurzaam, maar ook comfortabel.

Gefeliciteerd, je hoeft (bijna) niets meer zelf te doen

Een KNX-systeem vergroot de kans dat je installatie 100% doet wat hij moet doen. En werkt het even niet lekker? Dan verzend je met een druk op de knop – beveiligd – je data naar een installateur zodat die kan uitzoeken waar het schort. Hoef je ook niet thuis te blijven om op de monteur te wachten. Dus, gefeliciteerd met je 0-op-de-meter-woning! Jouw slimme installatie zorgt ervoor dat je er niets meer aan hoeft te doen. Laat die energierekening maar komen!

Over Werner

Wanneer je op je 17e begint als installateur in de elektrotechniek en na meer dan 25 jaar nog steeds elke dag met plezier in diezelfde branche actief bent, dan kun je wel spreken van een passie. Werner Roovers werkte in verschillende rollen – van monteur tot projectleider en zelfstandige – binnen de installatiebranche. Sinds een jaar is hij accountmanager woningbouw en concepten bij Hager, waar hij overigens in 2010 al aan boord stapte. Meedenken in totaaloplossingen voor nieuwbouwprojecten en potentiële markten onderzoeken, horen bij zijn dagelijkse werk. Maar, Werner is ook betrokken bij het Domotica Partner Netwerk waar verschillende system integrators zijn aangesloten. Domoticasystemen ontwerpen, programmeren en inregelen: hij vindt dat niet alleen leuk als professional. Recent betrok hij met zijn vrouw, dochter en Australian Labradoodle Muck een nieuwbouwwoning in Uden. Die heeft hij zelf afgewerkt: van badkamer tot – uiteraard – zijn eigen installatie. Af en toe zet hij die gereedschapskist aan de kant voor zijn andere hobby: skiën. Tot een paar jaar terug stond hij wekelijks op de latten als skileraar, nu doet hij dat alleen nog voor zijn plezier. Er moest namelijk tijd vrij gemaakt worden voor een HBO-opleiding Technische Bedrijfskunde. Goed nieuws: volgend jaar mag Werner zijn bul ophalen. Wie weet bindt hij daarna weer de latten onder voor de skischool.

Wil je graag met Werner sparren over dit onderwerp? Stuur hem een bericht!