Redactie
14 november 2019
Door: Laurens Timmers/
Een koffiekopje op tafel, buren die de post uit de brievenbus halen en ’s avonds verlichting aanknippen: het zijn typische maatregelen die je neemt als je op vakantie gaat. Vroeger tenminste. Tegenwoordig springt die schemerlamp automatisch aan als het donker wordt en doe je op afstand via een app je gordijnen dicht. Het ontstaan van domotica heeft niet alleen te maken met gemak en comfort, maar het heeft ook stevige wortels in het creëren van extra veiligheid. Dat zette me aan het denken. Wat weegt voor consumenten zwaarder wanneer het gaat om de overstap naar woningautomatisering: comfort of veiligheid? En in het geval van dat laatste, hoe veilig ben je dan eigenlijk echt?
Behaaglijk thuiskomen vs. inbraakpreventie
Het bijna winter. Dan is het fijn om thuis te komen in een verlicht huis wanneer het weer vroeger donker wordt. Het is ook handig als je slimme thermostaat alvast de verwarming omhoog ‘draait’, zodat het lekker warm is als je binnenstapt. Maar of dat nou echt de hoofdredenen zijn die consumenten over de domotica-streep trekken? Ik zet mijn geld dan liever in op veiligheid.
Waarom ik denk dat de grootste overweging voor woningautomatisering veiligheid is? Waarschijnlijk was het eerste domotica-product dat je kocht een tijdschakelaar om je verlichting in te stellen wanneer je voor langere tijd weg bent. Een van de eerste producten die ik regelmatig installeerde toen ik begon in het vak, was paniekverlichting voor grote villa’s. Met een druk op de knop werd een compleet perceel overspoeld door licht. Ideaal tegen inbraak. Ook de politie lanceert rond november al jaren het zogeheten Donkere Dagen Offensief. Daarin worden bewoners extra attent gemaakt op het stijgende aantal inbraken tijdens de wintermaanden. De tip van oom agent? Geef je woning een bewoonde indruk door tijdschakelaars en bewegingssensoren te gebruiken.
Vermarkten van domotica: speel in op veiligheid
Wat dat betreft is inspelen op veiligheid een van de meest gebruikte invalshoeken om domotica-toepassingen succesvol te vermarkten. Of liever: het gevoel van veiligheid dat woningautomatisering je geeft. Het is natuurlijk hartstikke fijn om via je deurbel-camera te zien wie er op de stoep staat, maar in feite kun je op afstand niet veel doen. Alsof je erop zit te wachten om mee te kijken hoe een inbreker je flatscreen naar buiten sjouwt… Een professionele dief heeft snel door of je thuis bent of niet en is binnen een paar minuten gevlogen. Met andere woorden: geeft een slimme deur, een slim slot of een huis vol wifi-camera’s terecht dat gevoel van veiligheid waar je naar op zoekt bent?
Analoge en digitale criminelen
Kun je op vakantie daadwerkelijk rustig achteroverleunen wanneer je je huis uitrust met slimme toepassingen die je op afstand bestuurt? Los van het feit dat je vanuit Spanje alleen de politie kan bellen bij een inbraakmelding en dan moet duimen dat ze op tijd op de plaats delict zijn, is er namelijk ook nog het risico dat via je domotica-toepassingen je data gestolen wordt. De afgelopen jaren kwamen slimme speakers, camera’s en wifi-netwerken regelmatig negatief in het nieuws. Zo luisterden medewerkers van Amazon en Google ongevraagd mee met Alexa en Google Home, konden vreemden bij je binnenkijken via onder meer Google Nest- en Apexis-camera’s en was er het beruchte wpa2-lek in 2017 waardoor hackers de controle over je wifi-netwerk konden nemen.
Digitale kwetsbaarheid van je domotica-netwerk: reden tot zorg?
Klinkt behoorlijk onheilspellend, maar wordt de soep dan ook zo heet gegeten als deze wordt opgediend? Zijn we continu kwetsbaar voor digitale criminelen die het op onze slimme buitenlamp hebben voorzien? Is het wachtwoord van de camera waarmee je je hond overdag in de gaten houdt in gevaar?
Zelf sta ik er – wat betreft data security – behoorlijk nuchter in. Alsof een hacker er enig voordeel bij heeft om je buitenlamp te besturen. Ik chargeer nu natuurlijk enorm. Bij grote multinationals kan een datalek wel degelijk grote gevolgen hebben. Een kwaadwillende hacker kan zo grote hoeveelheden aan wachtwoorden stelen of gebouwen gijzelen. Maar, sinds ik me voornamelijk bezighoud met de particuliere woningmarkt, richt ik me nu even daar op. De realiteit? Voor consumenten als jij en ik zijn de gevolgen van privacylekken bij domotica-apparaten in huis minimaal. Voornamelijk omdat die data bijna geen waarde heeft voor criminelen. Maar ook omdat ‘het lek’ vaak niet zo zeer in je installatie of intelligente lamp zit, maar eerder in je eigen netwerk.
Hogere fysieke en dataveiligheid
Het wifi-netwerk waarop je al je domotica-apparaten aansluit, dáár zit vaak de kwetsbaarheid. Ja, die deurcamera geeft je extra veiligheid. Maar als je het netwerk niet goed hebt ingeregeld, zet je digitaal de deur wagenwijd open. Gelukkig is er goed nieuws: je netwerk beveiligen tegen online hackers of grote technologiecorporaties die meegluren- en luisteren met hun gebruikers, daar kun je gelukkig zelf een heleboel in betekenen.
Wil je zowel je fysieke veiligheid en je dataveiligheid verhogen? Zet dan een goed wachtwoord op je wifi-netwerk (en verander dat regelmatig), zorg dat je regelmatig de laatste updates van je apparaten installeert en wees alert op privacy-instellingen van je apparaten. Loop ze eens door om vinkjes te zetten bij privacy-zaken die jij belangrijk vindt, maar die een producent standaard uit heeft gezet. Zo profiteer je niet alleen van die slimme deurbel wanneer je schoonmoeder voor de deur staat, maar houd je ook online ongenode gasten buiten.
Over Laurens
Van draden trekken tot projectleiding en van een enkelpolige schakelaar tot complete systeemintegratie: Laurens Timmers (Market Manager Residential bij Hager) is al 18 jaar actief in de installatiebranche. Tel daar een brede technische scholing (E-W en technische automatisering) bij op, en je hebt een volwaardige gesprekspartner tegenover je, die de wereld van de installatietechniek van binnen en van buiten kent. Hij werkt dan ook het liefst op Champions League-niveau. Dáár ligt voor hem de echte uitdaging. De inzichten die Laurens tijdens zijn werk opdoet, deelt hij graag. Maar, wél op zijn eigen ongezouten en karakteristieke ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’-manier. Zijn professionele passies? Woningbouw: de hogeschool voor installatietechniek. En als hij de voordeur achter zich dichttrekt? Zijn vrouw en drie zonen, de lokale voetbalclub waar hij zich vol hartstocht voor inzet, ‘zijn’ club PSV én muziek maken & amateur-cabaret.
