In de wereld van de woning- en gebouwautomatisering is KNX een van de bekendste begrippen. Toch blijken er nog vragen te zijn onder de lezers van deze site. In dit artikel zetten we alle basisinformatie over ‘de Mercedes onder de domotica-standaarden’ voor je op een rijtje.
- Wat is KNX?
- Wat zijn de voordelen?
- Wat zijn de nadelen?
- Hoe werkt een KNX-systeem?
- Wat is ETS?
- KNX programmeren, hoe doe ik dat?
Wat is KNX?
KNX is de enige wereldwijd erkende standaard voor woning- en gebouwautomatisering. Het is een besturingssysteem waarmee apparaten en installaties van zo’n 400 fabrikanten met elkaar kunnen ‘praten’.
Van verlichting, zonwering, audio, video, verwarming en beveiliging, tot slimme energiemeters en andere apparaten zoals witgoed: door middel van het protocol kunnen ze slim geprogrammeerd en centraal aangestuurd worden met touchscreens, tablets of smartphones.
De geschiedenis van KNX begon in 1999, toen 3 bestaande protocollen werden samengevoegd, namelijk: European Home Systems Protocol (EHS), BatiBUS en European Installation Bus (EIB of Instabus).
Wat zijn de voordelen?
Het gebruik van het protocol heeft diverse voordelen. KNX-gecertificeerde producten worden uitvoerig en onafhankelijk getest voordat ze voor de markt worden vrijgegeven. Daardoor weet je zeker dat producten van verschillende fabrikanten altijd feilloos samenwerken. Bovendien is KNX een decentraal systeem, waardoor het bij uitval van een apparaat blijft werken.
| Kijk hier voor alle berichten over KNX
Ook heeft KNX, dat zowel bedraad als draadloos is te gebruiken, tal van interfaces voor integratie met andere systemen en protocollen. Tot slot is het productaanbod reusachtig.
Wat zijn de nadelen?
Helaas kleven er ook een paar nadelen aan het systeem. Zo zijn de investeringskosten relatief hoog. Bovendien vergt het programmeren van een uitgebreide KNX-installatie de nodige kennis, waardoor een opleiding noodzakelijk is.
Voor minder complexe installaties komen er steeds meer laagdrempelige oplossingen op de markt zoals KNX Easy.
Hoe werkt een KNX-systeem?
Net als het menselijk lichaam heeft het systeem een zenuwstelsel om informatie te versturen. Er bestaan 4 KNX transmissiemedia voor de overdracht van informatie: de buskabel, het stroomnet, RF-golven en via een IP-netwerk.
Wanneer een buskabel als transmissiemedium wordt gebruikt, bestaat het KNX-systeem hiërarchisch uit lijnen en zones. De kleinste installatie-unit is een lijn. Deze kan bestaan uit maximaal 4 lijnsegmenten, elk met maximaal 64 apparaten. Het precieze aantal apparaten aan een lijn is afhankelijk van de geselecteerde voeding en het stroomverbruik van de afzonderlijke apparaten.
De kabellengtes binnen een lijn zijn gebonden aan een grenswaarde. Zo mag de totale lengte van een lijnsegment niet meer zijn dan 1000 meter. Maar wanneer een lijn verlengd wordt met een lijnsegment door middel van een lijnversterker, kan dit lijnsegment opnieuw een totale kabellengte hebben van een kilometer. Een lijn is 3 keer te verlengen. De afstand tussen de voeding en het busapparaat mag maximaal 350 meter zijn. Een grensafstand tussen twee busapparaten is 700 meter.
Het 320 V stroomnet is te gebruiken als een verder transmissiemedium van het KNX-systeem. Omdat een 230 V installatie in zijn oorspronkelijke vorm niet is bedoeld voor de verzending van informatie, moet de Powerline KNX zich aan de eigenschappen van het beschikbare netwerk aanpassen.
Apparaten in een KNX-installatie die gebruikmaken van radiotransmissie (RF), zijn niet onderhevig aan welk soort hiërarchische opstelling dan ook. Ze kunnen zo ongeveer op iedere locatie worden geïnstalleerd en als ze binnen de reikwijdte van radiogolven zijn, kan elke sensor met elke actor communiceren.
Tenslotte is ook een IP-netwerk te gebruiken om informatie over te brengen. In dit geval maakt het niet uit welk transmissiemedium wordt toegepast. Dat kan Ethernet, glasvezel of RF (WLAN) zijn.
Wat is ETS?
ETS is de fabrikantonafhankelijke software voor het ontwerpen en configureren van intelligente systemen op basis van KNX. De afkorting staat voor Engineering Tool Software.
KNX programmeren, hoe doe ik dat?
ETS Inside is een meer laagdrempelige versie van de programmeertool waarmee je een KNX-systeem kunt benaderen en programmeren. Zo kan de eindgebruiker (of beginnende KNX-installateur) de eigen KNX-installatie aanpassen of zelfs helemaal programmeren. Het enige dat hiervoor nodig is, is een speciale dongel.
Voordat ETS Inside werd geïntroduceerd, was het programmeren alleen weggelegd voor de echte specialist.
